Στην εκπομπή Ο3 της ΕΡΤ3 και τη δημοσιογράφο Αλεξία Τζιώνα μίλησε το απόγευμα της Τετάρτης, 15 Ιουνίου 2022, η Ιόλη Χριστοπούλου, διευθύντρια Πολιτικής του The Green Tank, εταίρου του MedINA στο έργο ‘Σώζοντας τον τελευταίο ποταμό ελεύθερης ροής στην Ευρώπη: Αώος/Vjosa’.
Αφορμή ήταν η πρόσφατη επίσκεψη του Έλληνα Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστα Σκρέκα στα Τίρανα της Αλβανίας και η συνάντησή του με την ομόλογό του Υπουργό Τουρισμού και Περιβάλλοντος κα Mirela Kumbaro Furxhi:
«Έγινε μία πολύ εποικοδομητική συζήτηση με την καλή συνάδελφο Υπουργό Περιβάλλοντος και Τουρισμού, Mirela Kumbaro. Συζητήσαμε για αυτά τα οποία μας ενώνουν. Μας ενώνει η αγάπη μας για το περιβάλλον, έχουμε τον ποταμό Αώο ο οποίος συνδέει τις δύο χώρες. Ο ποταμός Αώος είναι πολύ σημαντικός για τη βιοποικιλότητα της περιοχής και έχει τεράστια περιβαλλοντική αξία», δήλωσε ο Υπουργός κ. Κώστας Σκρέκας, ενώ η ομόλογός του Υπουργός κα Mirela Kumbaro Furxhi είπε: «Ο ποταμός Αώος (Vjosa στα Αλβανικά) αποτελεί μία συνέχεια, που παρόλο που διακόπτεται από διοικητικά σύνορα, δεν διακόπτεται η ροή του. Ο ποταμός Αώος είναι περισσότερο γέφυρα παρά ποτάμι ανάμεσα στις δύο χώρες και προσφέρεται για τη δημιουργία κοινών προγραμμάτων για την προστασία του. Εδώ και αρκετούς μήνες τον έχουμε κηρύξει στην Αλβανία προστατευόμενη περιοχή (σ.σ. Φυσικό Πάρκο) από τα σύνορα (σ.σ. με την Ελλάδα) μέχρι το δέλτα του στην ακτή της θάλασσας. Ένα ποτάμι δεν διακόπτεται από τα σύνορα. Ένα ποτάμι προστατεύεται από την κοινή βούληση των δύο κυβερνήσεων».

Η Ιόλη Χριστοπούλου αναφέρθηκε στις πιο πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με την προστασία του ποταμού σε Ελλάδα και Αλβανία και τόνισε ότι είναι η καταλληλότερη -έως σήμερα- στιγμή, ώστε οι δύο κυβερνήσεις να εξετάσουν σε βάθος τα πλεονεκτήματα της διασυνοριακής συνεργασίας και δημιουργίας του πρώτου διακρατικού πάρκου άγριου ποταμού στην Ευρώπη:
«Σήμερα βρισκόμαστε, ενδεχομένως, μπροστά σε ένα καινούργιο τοπίο. Οι πρωτοβουλίες που έχει λάβει η Αλβανική πλευρά είναι πολύ σημαντικές. Έχουμε μία πολιτική δέσμευση για τη δημιουργία Εθνικού Πάρκου, με πρώτο βήμα τον Ιανουάριο του 2022 να χαρακτηριστεί ο ποταμός ως Φυσικό Πάρκο. Το Φυσικό Πάρκο δεν είναι επαρκής προστασία με την έννοια ότι ενώ είναι ένα βήμα ώστε να ενταχθεί το ποτάμι σε μία κατηγορία προστατευόμενης περιοχής, δεν αποκλείει τις απειλές και συγκεκριμένα την κατασκευή υδροηλεκτρικών φραγμάτων. Μόλις προχθές (σ.σ. στις 13 Ιουνίου 2022), πάλι στην Αλβανική πλευρά, υπεγράφη ένα Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ της Αλβανικής Κυβέρνησης και της εταιρείας Patagonia, το οποίο περιλαμβάνει τη δέσμευση της Αλβανικής Κυβέρνησης το ποτάμι να χαρακτηριστεί ως Εθνικό Πάρκο. Μέσα από αυτό το Μνημόνιο Συνεργασίας θα δημιουργηθεί ο φάκελος τεκμηρίωσης, για να μπορεί να χαρακτηριστεί και το ποτάμι και οι παραπόταμοί του ως Εθνικό Πάρκο στην Αλβανία», είπε για την Αλβανία, ενώ για τις εξελίξεις στην Ελλάδα τόνισε: «Το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου προστατεύει ένα μεγάλο μέρος του ποταμού στην Ελλάδα. Υπάρχει όμως μία έκταση, που περιλαμβάνει και τους παραποτάμους του, η οποία είναι εκτός προστασίας. Είναι ελπιδοφόρα η δήλωση του Υπουργού Περιβάλλοντος, φαίνεται ότι συζητήθηκε το θέμα του Αώου στην Αλβανία και έτσι λοιπόν μπορεί να έχουμε και εδώ (σ.σ. στην Ελλάδα) το συμπλήρωμα αυτό της προστασίας, ώστε αν τελικά ολοκληρωθούν τα βήματα στην Αλβανική πλευρά και τα βήματα στην Ελληνική πλευρά, να έχουμε ουσιαστικά το χαρακτηρισμό του πρώτου διασυνοριακού ποταμού ελεύθερης ροής στην Ευρώπη».
Χρήσιμοι σύνδεσμοι:
Οικομουσείο του ποταμού Αώου