Υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπίσουμε το υδατικό έλλειμμα στα νησιά μας με μικρής κλίμακας, πράσινες, παραδοσιακές υποδομές;
Το MedINA συμμετείχε στην ενημερωτική εσπερίδα της δράσης «H Ιστορία του Νερού», η οποία υλοποιείται από την οργάνωση «Το Μιτάτο Της Αμοργού» και αφορά την αποκατάσταση παλιάς δεξαμενής στη Λαγκάδα Αμοργού.
Το νερό είναι θεμελιώδης και αναντικατάστατος πόρος για υγιή οικοσυστήματα αλλά και για την ευημερία των τοπικών κοινωνιών. Οι υδατικοί πόροι είναι ανανεώσιμοι λόγω της κυκλικής τους φύσης. Η Ελλάδα, όμως, βρίσκεται στο επίκεντρο της κλιματικής κρίσης, ενώ παράλληλα εντείνονται οι πιέσεις από την τουριστική ανάπτυξη, τη γεωργία, την αλλαγή τρόπου ζωής και το φορτίο ρύπανσης. Ως αποτέλεσμα, το υδατικό έλλειμμα γίνεται όλο και εντονότερο, ειδικά στις Κυκλάδες.
Το MedINA παρουσίασε όλη τη δουλειά που έχει κάνει τα τελευταία χρόνια με την ανακατασκευή μικρών λίθινων αναβαθμών σε ρέματα εποχιακής ροής. Οι λίθινοι αναβαθμοί ‘σκαλοπατιάζουν’ την κλίση της κοίτης, ελαττώνοντας την ταχύτητα της ροής του νερού. Με τον τρόπο αυτό, καθιστούν το νερό άμεσα διαθέσιμο, υποστηρίζοντας παράλληλα τη βιοποικιλότητα και εμπλουτίζοντας τους υδροφορείς. Στην εκδήλωση, o σύμβουλος του MedINA, Ρήγας Ζαφειρίου, κάνοντας πρώτα μια σύντομη ιστορική αναδρομή της πρακτικής αυτής, εστίασε στα σύγχρονα έργα αναβίωσης σε Κύθηρα και Πάρο.
Το κοινό ενημερώθηκε για την παρακολούθηση των επιπτώσεων των αναβαθμών στη στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα και τη βιοποικιλότητα, η οποία πραγματοποιείται αυτήν την περίοδο στην Πάρο. Επίσης, υπογραμμίστηκε το χαμηλό κόστος, το σχεδόν μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα αλλά και η πολυλειτουργικότητα των κατασκευών αυτών, αφού μπορούν να αποτελέσουν σημεία εκπαιδευτικού και τουριστικού ενδιαφέροντος. Στην περίπτωση των Κυθήρων, οι αναβαθμοί βρίσκονται κατά μήκος του μονοπατιού και οι επισκέπτες μπορούν να ενημερωθούν για αυτούς, με το smartphone app του δικτύου μονοπατιών Kythera Trails.
Στη συνέχεια, η κ. Γκίνη, Γενική Γραμματέας Υδάτινων Πόρων Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, παρουσίασε το Σχέδιο Διαχείρισης των υδατικών πόρων της Αμοργού, προτείνοντας καλές πρακτικές διαχείρισης, βάσει του υδατικού ισοζυγίου, της τρωτότητας των πόρων και άλλων παραμέτρων. Τέλος, οι κ. Δρυμωνίτη και κ. Νομικού, από τη διοργανώτρια οργάνωση «Το Μιτάτο της Αμοργού», παρουσίασαν τη πρόοδο των εργασιών αποκατάστασης της δεξαμενής στη θέση Χωριό της Λαγκάδας Αμοργού. Η δράση αυτή κέρδισε και το πρώτο βραβείο στο διαγωνισμό «celebrate islands 2022».
Την επόμενη ημέρα έγινε επίσκεψη στη δεξαμενή, με ανταλλαγή ιδεών για την αποτελεσματικότερη υλοποίηση έργων μικρής κλίμακας και την αειφόρο τοπική ανάπτυξη. Η δεξαμενή βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τα αποκατεστημένα τμήματα του καλντεριμιού, τα οποία αποτέλεσαν το αντικείμενο των εργαστηρίων ξερολιθιάς 2021 και 2022.
Τα έργα ανακατασκευής των παραδοσιακών λίθινων αναβαθμών αποτελούν βασικό στοιχείo του Aqua Vita, του προγράμματος του MedINA για την προστασία & διαχείριση υδατικών πόρων.