CARDIMED

Λύσεις βασισμένες στη φύση για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή

CARDIMED

Η δίκαιη πράσινη και ψηφιακή μετάβαση είναι κεντρική επιδίωξη της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και κρίσιμη για την οικοδόμηση ενός μέλλοντος ανθεκτικού στην κλιματική αλλαγή. Το έργο CARDIMED, που χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό εργαλείο Horizon Europe, στοχεύει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή στη Μεσόγειο εστιάζοντας σε τέσσερις σημαντικούς πυλώνες: (α) Ψηφιακές τεχνολογίες για προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, (β) Κοινωνικο-οικονομική ανθεκτικότητα, (γ) Πλέγμα «Νερό-Τροφή-Ενέργεια-Οικοσυστήματα» και (δ) Λύσεις βασισμένες στη Φύση (Nature based Solutions – NbS).

Οι συνολικά 51 εταίροι του έργου από πολλές χώρες της Μεσογείου και της Ευρώπης, θα επιστρατεύσουν τις γνώσεις τους και θα εφαρμόσουν 47 διαφορετικούς τύπους Λύσεων βασισμένων στη Φύση μέσω 83 παρεμβάσεων σε 10 περιφέρειες και 20 περιοχές. Παράλληλος στόχος του έργου είναι η δημιουργία της “Συμμαχίας για την Ανθεκτικότητα του CARDIMED”, με μέλη τους εταίρους του και πρόθεση να συμπεριλάβει πολλούς επιπλέον φορείς για τη δημιουργία ενεργού δικτύου.

Το MedINA, ως εταίρος του έργου, έχει αναλάβει την ανάπτυξη ενός δικτύου 120 λίθινων αναβαθμών σε εφήμερα ρέματα της Σίφνου. Η εφαρμογή αυτή εντάσσεται στις επιδεικτικές δράσεις της περιοχής 1 και υλοποιείται παράλληλα με άλλες παρεμβάσεις στη Λέσβο και τη Μύκονο.

Εικόνα 1. Παρά τον καθαρά μεσογειακό της χαρακτήρα και το έντονα ξηροθερμικό της περιβάλλον, η Σίφνος διαθέτει ένα από τα λίγα μεγάλα φράγματα που εντοπίζονται στην ευρύτερη περιοχή των Κυκλάδων. Μέσα από τις δράσεις του, στο πλαίσιο του έργου CARDIMED, το MedINA φιλοδοξεί να μεγιστοποιήσει τη χρήση και τα οφέλη των υδατικών πόρων ανάντη του φράγματος. © Φανούριος-Νικόλαος Σακελλαράκης | MedINA.

Οι λίθινοι αναβαθμοί σε νησιωτικά ρέματα εφήμερης ροής είναι μια πρακτική ριζωμένη στην τοπική πολιτιστική κληρονομιά και αποτελεί μία ήπια λύση βασισμένη στη φύση (Nature based Solution), που συνεισφέρει στην επάρκεια νερού σε άνυδρα νησιά. Ως πράσινη υποδομή ωφελεί στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα, συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου πλημμύρας και ξηρασίας και στην ενίσχυση της βιοποικιλότητας, αλλά και στην επάρκεια νερού για άρδευση και άλλες χρήσεις.

Στο πλαίσιο του έργου CARDIMED, το MedINA έχει αναλάβει τις εξής δράσεις:

A. Την κατασκευή ενός δικτύου 120 λιθόκτιστων αναβαθμών στην περιοχή της λεκάνης απορροής των Καμαρών (Ρέμα Ανάθεμα).

B. Τη διεύρυνση της γνώσης σχετικά με τον αντίκτυπο των λίθινων αναβαθμών σε εφήμερα ρέματα στη βιοποικιλότητα και τον υδροφόρο ορίζοντα, μέσω της παρακολούθησης πριν και μετά την κατασκευή καθώς και τα πιθανά οφέλη για τον μετριασμό του κινδύνου πλημμύρας και ξηρασίας μέσω μίας υδρογεωλογικής και υδραυλικής μελέτης.

Γ. Τη συμμετοχή της τοπικής κοινότητας μέσω ευκαιριών εθελοντισμού.

Δ. Την παροχή δεδομένων και γνώσης στους υπεύθυνους εταίρους του έργου για την ολοκληρωμένη και συνθετική αποτύπωση των αποτελεσμάτων όλων των παρεμβάσεων.

Η προώθηση των αποτελεσμάτων της παρέμβασης του MedINA σε εθνικό και διεθνές επίπεδο αποτελεί έναν επιπλέον στόχο, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για μια πιο ευρεία εφαρμογή της πρακτικής των λίθινων αναβαθμών σε εφήμερα ρέματα άνυδρων νησιών της Ελλάδας και της Μεσογείου.

Το έργο CARDIMED (Climate Adaptation and Resilience Demonstrated In the MEDiterranean region), με συνολικό προϋπολογισμό 19.971.411,20 ευρώ, χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του Horizon Europe 2021-2027. Επικεφαλής εταίρος είναι το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και το MedINA είναι ένας από τους 51 εταίρους υλοποίησής του.