Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το τριήμερο εναρκτήριων δράσεων του έργου «Απομάκρυνση φραγμών από ποταμούς: σχέδιο εφαρμογής για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη», που έλαβαν χώρα στη Ρουμανία μεταξύ 8-10 Νοεμβρίου 2023.
Στις 8 και 9 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε στο Βουκουρέστι το διεθνές συνέδριο με τίτλο “Our waters – restoring the longitudinal connectivity of Romanian rivers”, που διοργανώθηκε από τον εταίρο του έργου Fauna & Flora και το συντονιστή εταίρο World Fish Migration Foundation. Το συνέδριο παρακολούθησαν πολλοί εκπρόσωποι του Υπουργείου Περιβάλλοντος και των Διευθύνσεων Υδάτων της Ρουμανίας, φορείς της κοινωνίας των πολιτών και εκπρόσωποι των εταίρων του έργου. Όλοι έδειξαν ιδιαίτερο ενθουσιασμό για το αντικείμενο και συνέλεξαν πολύτιμες πληροφορίες από τους ειδικούς ομιλητές, που ήρθαν από όλον τον κόσμο για να μοιραστούν τις γνώσεις τους και την εμπειρία τους από την άρση εμποδίων στις χώρες τους.

Τη δεύτερη μέρα του συνεδρίου οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να αποκτήσουν μια βιωματική εμπειρία λαμβάνοντας μέρος σε μία εκδρομή στον ποταμό Vâlsan, στην περιφέρεια Argeș. Η εμπειρία από το πεδίο έδειξε πώς ο κατακερματισμός ενός ποταμού με κάθε είδους εμπόδια, φράγματα ή και άλλες κατασκευές κινδυνεύει να οδηγήσει σε εξαφάνιση το αρχαιότερο είδος ψαριού στην Ευρώπη και πιθανόν στον κόσμο, το ψάρι Asprete (Romanian darter), ηλικίας 65 εκατομμυρίων χρόνων.

Το συγκεκριμένο συνέδριο ήταν το πρώτο που διοργανώθηκε σε χώρα-εταίρο του προγράμματος “Scaling up dam removal: implementation plan for Southeastern Europe”. Κάθε χώρα-εταίρος θα διοργανώσει από ένα διεθνές συνέδριο, ώστε να ενημερώσει ένα ποικίλο ακροατήριο (αρμόδια υπουργεία και υπηρεσίες, ΜΚΟ και την ερευνητική κοινότητα) για τα οφέλη και τις προκλήσεις αυτής της προσπάθειας, παίρνοντας παραδείγματα και τεχνογνωσία από τις χώρες που έχουν ήδη ξεκινήσει με μεγάλη επιτυχία την απομάκρυνση εμποδίων, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, η Γαλλία, η Ισπανία, η Εσθονία και η Λιθουανία.
Στις 10 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε η πρώτη δια ζώσης συνάντηση όλων των εταίρων του έργου, όπου κάθε εταίρος παρουσίασε αναλυτικά ποια θα είναι η συμβολή του στο πρόγραμμα και τέθηκε το χρονοδιάγραμμα των κοινών δράσεων επικοινωνίας, διαχείρισης και δικτύωσης. Η Υπεύθυνη του έργου για λογαριασμό του MedINA, Ειρήνη Λυρατζάκη, παρουσίασε στους εταίρους την παρούσα κατάσταση με τους φραγμούς στην Ελλάδα και τόνισε ότι η μεγαλύτερη πρόκληση για τη χώρα μας είναι η απουσία θεσμικού πλαισίου για την άρση εμποδίων από ποταμούς.

Το έργο “Scaling up dam removal: implementation plan for Southeastern Europe” έχει διάρκεια τρία χρόνια και χρηματοδοτείται από το Open Rivers Programme. Φορέας υλοποίησης είναι το World Fish Migration Foundation και εταίροι το MedINA, το Fauna & Flora, το Wetlands International (WI), το European Rivers Network (ERN) και τα WWF Ολλανδίας, Σλοβακίας και Αδριατικής.
Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα πρόγραμμα που σταδιακά θα οδηγήσει στην απομάκρυνση παρωχημένων φραγμών από τα ελληνικά ποτάμια, ώστε αυτά να επανακτήσουν την ελεύθερη ροή τους.
Εικόνα εξωφύλλου: Ο ποταμός Vâlsan στη Ρουμανία, ενδιαίτημα του ψαριού Asprete. © Ε. Λυρατζάκη / MedINA.